NGHI THỨC THỌ TRAI (Hướng dẫn cho Phật tử)

(Đại chúng vân tập tại trai đường trang nghiêm trật tự, đứng vào các vị trí ghế để ngồi, khi nghe một hồi khánh Phật tử đồng xá nhau rồi kéo ghế ra ngồi. Quý phật tử múc cơm vào chén nhẹ nhàng, không nói chuyện riêng. Sau khi nghe 3 hồi khánh toàn chúng cử bát cúng dường)
*Cúng dường: (Toàn chúng cử bát cúng dường: tay trái co ngón giữa và áp út vào lòng bàn tay, đặt bát cơm lên tay trái, ba ngón còn lại giữ bát cơm thăng bằng. Nâng bát cơm ngang trán, tay phải bắt ấn cam lồ)

CÚNG DƯỜNG:

Cúng dường Phật Pháp thân thanh tịnh Tỳ-Lô-Giá-Na,
Phật Báo thân viên mãn Lô-Xá-Na,
Phật Hoá thân ngàn muôn ức Thích-Ca Mâu-ni,
Vị lai giáng sanh Phật Di Lặc Tôn,
Thế giới Cực Lạc Phật A Di Đà, 
Mười phương ba đời tất cả chư Phật, 
Bồ-tát Đại Trí Văn Thù Sư Lợi, 
Bồ-tát Đại Hạnh Phổ Hiền, 
Bồ-tát Đại Bi Quán Thế Âm, 
Bồ-tát Đại Thế Chí, 
Chư Bồ-tát lớn thường hộ pháp.
Đại Bát-nhã cứu cánh,
Ba đức, sáu vị, 
Cúng Phật và Tăng,
Thảy đều cúng dường, chúng hữu tình khắp pháp giới.
Nếu khi thọ thực lấy vui thiền định và pháp hỷ đầy đủ làm thức ăn.

(Quý Phật tử đồng đặt chén cơm xuống bàn nhẹ nhàng, chắp tay ngang ngực chờ Quý thầy, Quý cô cúng xuất sanh và cúng đại bàng)

*XUẤT SANH:

Pháp lực chẳng nghĩ lường,
Từ bi không chướng ngại,
Bảy hạt khắp mười phương,
Cho cả châu sa giới.
Chúng quỷ thần rừng núi,
Mẹ con quỷ La-sát, 
Vua thần Kim sí điểu,
Thảy đều được sung mãn.
Án độ lợi ích tóa ha. (3 lần)

CÚNG ĐẠI BÀNG (Thị giả cúng)

Chim Đại Bàng cánh vàng,
Chúng quỷ thần rừng núi, 
Mẹ con quỷ La Sát, 
Cơm bảy hạt no đầy.
Án mục đế toá ha. (7 lần)

4. TĂNG XƯỚNG:

Phật răn: Chúng Tăng khi ăn phải nhớ năm pháp quán, tán tâm nói chuyện của tín thí khó tiêu. Đại chúng khi nghe tiếng khánh, mỗi người phải nhất tâm chánh niệm.

Nam-mô Phật Bổn Sư Thích-ca Mâu-ni. (Đồng niệm)

(Toàn chúng hai tay nâng bát cơm ngang trán, thầm đọc)

Tay bưng bát cơm,
Nguyện cho chúng sanh,
Pháp khí thành tựu,
Nhận trời người cúng dường.

5. TAM ĐỀ:

(Quý phật tử ăn ba muỗng cơm trắng )

1. ăn miếng cơm thứ nhất: Nguyện dứt tất cả điều ác.
2. ăn miếng cơm thứ hai: Nguyện làm tất cả điều lành.
3. ăn miếng cơm thứ ba: Nguyện độ tất cả chúng sanh.

6. NĂM PHÁP QUÁN:

(Quý Phật tử bưng bát cơm ngan ngực thầm quán tưởng năm pháp quán sau)

1. Quán thức ăn từ đâu đem đến, công của người nhiều hay ít.
2. Quán công đức của mình đủ hay thiếu, mà nhận thức ăn này.
3. Quán thức ăn này cốt dẹp sạch tham sân si.
4. Quán thức ăn này như thuốc, để trị bệnh ốm gầy.
5. Quán vì thành đạo nghiệp, mới nhận thức ăn này.

(Quý Phật tử để bát cơm xuống xá một xá rồi dùng cơm trong im lặng, chánh niệm, nhẹ nhàng)

*KIẾT TRAI (Quý phật tử khi ăn cơm xong ngồi yên tại chỗ, chờ cho mọi người dùng cơm xong, cùng tụng kinh hồi hướng: Quý Phật tử khi nghe tiếng khánh đồng chắp tay tụng kinh hồi hướng)

TỤNG BÁT NHÃ: (Ăn xong, toàn chúng đều tụng)

Tâm Kinh Trí Tuệ Cứu Cánh Rộng Lớn

Khi Bồ tát Quán Tự Tại hành sâu Bát Nhã Ba la mật đa, ngài soi thấy năm uẩn đều không, liền qua hết thảy khổ ách.
Này Xá Lợi Phất! Sắc chẳng khác không, không chẳng khác sắc. Sắc tức là không, không tức là sắc, thọ, tưởng, hành, thức cũng lại như thế.

Này Xá Lợi Phất! Tướng không của các pháp không sanh, không diệt, không dơ, không sạch, không thêm, không bớt. Cho nên trong tướng không, không có sắc, không có thọ, tưởng, hành, thức; không có mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý; không có sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp; không có nhãn giới cho đến không có ý thức giới; không có vô minh cũng không có hết vô minh, cho đến không có già chết cũng không có hết già chết; không có khổ, tập, diệt, đạo; không có trí huệ, cũng không có chứng đắc.

Vì không có chỗ được, nên Bồ tát y theo Bát Nhã Ba la mật đa, tâm không ngăn ngại. Vì không ngăn ngại nên không sợ hãi, xa hẳn điên đảo mộng tưởng, đạt đến cứu cánh Niết bàn. Chư Phật trong ba đời cũng nương Bát Nhã Ba la mật đa, được đạo quả Vô thượng Chánh đẳng chánh giác. Nên biết Bát Nhã Ba la mật đa là đại thần chú, là đại minh chú, là vô thượng chú, là vô đẳng đẳng chú, hay trừ được hết thảy khổ, chơn thật không dối.

Vì vậy, nói chú Bát Nhã Ba la mật đa, liền nói chú rằng: "Yết đế, Yết đế, Ba la yết đế, Ba la tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha".

Thọ trai đã xong, nguyện cho chúng sanh, việc làm đều được đầy đủ Phật pháp.

PHỤC NGUYỆN: (Duy-na xướng)

Cơm ngày ba bữa thường, nhớ công khó khổ của kẻ nông phu.
Thân mặc ba y, hằng xét nghĩ sự nhọc nhằn của người may dệt.
Thuốc thang giường chõng bởi do sự nhín ăn bớt mặc của đàn-na.
Học đạo tiến tu nhờ lòng từ dạy răn của Thầy Tổ.
Nguyện cho thí chủ: Ruộng phước thêm nhiều, đạo tâm thêm lớn, cùng chúng sanh khắp trong pháp giới, kẻ mất người còn đồng thành Phật đạo.

Nam-mô Phật Bổn Sư Thích-ca Mâu-ni (Toàn chúng niệm)

(Khi nghe 1 tiếng khánh dứt, tất cả đồng đứng lên nhẹ nhàng sắp ghế vào bàn ngay ngắn. đứng chắp tay đợi khi nghe một hồi khánh kết thúc tất cả đồng xá nhau, rồi nhẹ nhàng gom dọn dẹp các chén dĩa thức ăn sạch sẽ)

Ghi chú:

Dâng cơm lên trán và bắt ấn cúng dường, cũng được gọi là “cử án tề mi”, tức là đưa lên ngang chân mày để biểu tỏ lòng tôn kính ba ngôi Tam Bảo.
Ấn Tam Sơn biểu trưng cho Giới Định Tuệ. Ấn Cam lồ là biểu trưng cho lòng từ bi. Hình thức dâng cúng này gói gọn ý nghĩa từ bi và trí tuệ.

Lưu ý: